Hedefinde sadece firmasının değil, Ege Bölgesi’nin de ihracatını artırmak var…
Şahika Yörükoğlu Aşkıner, 31 yıl önce kurduğu tekstil firmasını bugünlere taşımayı başarmış İzmirli bir iş kadını. Ama onun hedeflerinde sadece kendi firmasını büyütmek yok. Onun için bir o kadar daha önemli olan bir amaç var ki o da Ege Bölgesi’nin ve İzmir’in hazır giyim ve tekstil ihracatını artırmak...
Şahika Yörükoğlu Aşkıner, İzmir’in Tire ilçesinde çiftçi ve sanayici bir ailenin kızı olarak doğdu. Hem anne hem de baba tarafının sanayici olması, yetişmesinde ve bir gün girişimci olarak iş hayatına atılmasında en önemli itici güç oldu. Aldığı iyi bir eğitim ve öğrendiği yabancı dillerin etkisiyle profesyonel iş hayatını zamanla girişimciliğe evirdi ve kendi dar imkanlarıyla küçük bir atölyede kurduğu tekstil firmasını 31 yıldır büyüterek bugünlere taşıdı. Ancak Yörükoğlu Aşkıner’in tekstil sektöründeki faaliyetleri bununla sınırlı değil. Ege İş Kadınları Derneği’nde (EGİKAD) Yönetim Kurulu Başkanlığı, İzmir İtalyan Ticaret Odası’nda ise Başkan Yardımcılığı yapmasının yanı sıra TİM’de ve Ege İhracatçı Birlikleri’nde görevler alan Yörükoğlu Aşkıner, İzmir’deki tekstil firmalarına yönelik yabancı heyetlerin ziyaret organizasyonları için de önemli çabalar sarf ediyor. Ege Bölgesi’nden hazır giyim ihracatını artırmaya yönelik birçok ülkeye UR-GE projelerin, B2B’lerin ve ticaret heyet organizasyonlarında çalışarak pek çok projeye öncülük ediyor.
Şahika Yörükoğlu Aşkıner’in iş hayatındaki başarısının temellerinde genlerindeki sanayicilik ruhunun ve çalışma azminin yanı sıra iyi bir eğitimin de etkisi büyük. Annesinin emekleriyle girdiği İzmir Amerikan Kız Lisesi’nden 1983 yılında mezun olan Yörükoğlu Aşkıner, bu lisedeki eğitimin bir kadın olarak ne kadar değerli olduğunu, ona hem sosyal hem de kariyerinde yapacağı büyük katkıları, iş hayatına girdiğinde daha da iyi anladı. Okulun mottosu olan «Öğrenmek için girin, hizmet etmek için yola çıkın» cümlesindeki her kelimenin hakkını vermek adına hayatının her döneminde yaşadığı sosyal çevreye, şehrine, ülkesine faydalı bir birey olmak için sürekli üretmeye, katma değer yaratmaya kısacası elinden gelenin en iyisini yapmaya çalıştı.
1987 yılında İzmir’de Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Bölümü’nü bitiren Şahika Yörükoğlu Aşkıner, aynı yıl Vestel A.Ş. Dış İlişkiler bölümünde işe başladı. Üniversiteye giderken aynı zamanda İzmir’deki Goethe Institute’da Almanca öğrendi. 2 yıl sonra Vestel A.Ş.’den ayrıldı ve Türk Ekonomi Bankası’nın açtığı dil sınavını İngilizce 1. dereceden, Almanca 2. dereceden kazandı. Hiç banka tecrübesi olmamasına rağmen, o yaş için çok yüksek bir maaş ile bankanın İhracat Servisinde işe başladı. Ama 6 ay sonra ‘Bankacılık kesinlikle bana göre değil’ diyerek, şefinin kalması için ikna çabalarına rağmen bankadan ayrıldı.
Babasının işyerlerinde çalışmak yerine kendi başına iş hayatına yön verdi
Şahika Yörükoğlu Aşkıner’in o yıllarda babası İzmir’de önemli bir sanayiciydi. İZTEKS iplik fabrikası, İzmir Un Fabrikası, Tire’de zeytinyağı ve çırçır fabrikası, soğuk hava deposu gibi birçok işletmesi vardı. Normal şartlarda herkes Yörükoğlu Aşkıner’in o işletmelerin birinde işe başlamasını bekliyordu. Ama o babasının yanında çalışmak yerine, kendi başına iş hayatına yön verip sevdiği bir işte çalışmaya, yabancı dilini kullanabileceği, yurtdışı ile ve de insanlarla sıcak temasta olacağı bir iş yapmaya karar verdi.
Yörükoğlu Aşkıner’in anneannesi çok iyi dikiş dikerdi, çocukluğunda yazları onun yanında kalır, tığ işi, örgü, etamin kanaviçe gibi her türlü el becerisi isteyen işler yapardı. Babasının yaptığı iş nedeniyle de çocukluğundan beri tekstile ve kumaşa ilgisi vardı. Geçmişinden beri içinde taşıdığı bu hevesle, 1990 yılında İzmir’in o zamanlardaki en büyük konfeksiyon ihracat firmalarından biri olan Akdeniz Tekstil’de müşteri temsilcisi olarak işe başladı. Burada hem İngilizce hem Almanca yazışarak ve de mümkün olduğunca teknik bilgi kazanarak, müşterilerin koleksiyon ve üretimlerini takip etti. 2 yıl sonra ise bir Amerikan gecelik ve pijama firmasından acentelik teklifi aldı ve o firmanın işlerini takip etmeye başladı.
İşlerin büyümeye başlamasıyla birlikte ise Şahika Yörükoğlu Aşkıner, Libra Tekstil adında bir firma kurdu. Küçük bir ofiste tek sermayesi 1 elektronik daktilo ve bir fax makinesiydi. Bir yandan satış için sık sık New York ve Amsterdam’a, bir yandan metraj baskı fabrikalarından mal almak için Bursa’ya gitti. Tek başına işlere yetişmek için neredeyse günde 13-14 saat çalıştı.
Bir gün Akdeniz Tekstil’de birlikte çalıştığı tekstil mühendisi bir arkadaşının birlikte tekstil atölyesi açma teklifi, Yörükoğlu Aşkıner’in de iş hayatında yeni bir dönemin başlangıcı oldu. Babasına ait 4 katlı bir binanın boş olan zemin katında atölye kurmak isteyen Şahika Yörükoğlu Aşkıner, o günleri şöyle anlatıyor; “Babama gidip bu binanın zemin katını kullanmak için izin istedim. ‘İlk aylar sana kira ödeyemem ama şirket para kazanmaya başlayınca hemen kiramı ödeyeceğim’ dedim. Babam bana tabii ki çok kızdı. Neden kendisinden maddi yardım kabul etmediğimi anlayamadı. Çünkü isteseydim, 4 katı boşaltır ve orayı son teknoloji makinelerle donatırdı. Ama benim istediğim kesinlikle bu değildi. Benim amacım, bana verilen eğitim ile kendi kendime neler yapabileceğimi görmek idi.
Diğer türlüsü zaten çok kolay ve klasik bir hikaye olurdu.”Şahika Yörükoğlu Aşkıner, sonunda arkadaşıyla ortak olarak, 1992 yılında 10 adet ikinci el dikiş makinesi ve 11 makineci ile Özsimge Tekstil Ltd.’yi kurdu. Önce başta Akdeniz Tekstil olmak üzere, büyük ihracat firmalarına fason dikiş yaptı. Gündüzleri Libra Tekstil’deki acente işlerini yaptı, akşam Özsimge Tekstil’e gelerek arkadaşından işi devralıp gece yarısına kadar işçilerle birlikte atölyede çalıştı. İki yılın ardından ise arkadaşının ortaklıktan ayrılmasıyla iki firma ile tek başına kalan Yörükoğlu Aşkıner, “Bu süreçte durumum daha da vahim bir hal aldı, ama o arada ortağım çok iyi bir usta yetiştirmişti. İlkokul mezunu olmasına rağmen inanılmaz zeki, çalışkan, işi bilen ve dürüst bir kızdı. Onunla birlikte çok güzel işler başardık. Firmada sadece kadınlar çalışıyordu ve büyük bir kadın dayanışması vardı. O sırada Libra Tekstil’den kazandığım paralarla Özsimge Tekstil’i destekleyerek, birkaç makine ilavesi yapıp kesimhane ve ambalaj bölümünü de kurduk. 4 katlı binanın 1. katına kesimhaneyi yerleştirdik. 1996 yılında da ilk yurtdışı satışımızı Hollanda›ya gerçekleştirdik” diyerek ihracata nasıl adım attığını anlatıyor.
“Küba’ya Türkiye’den kendi markası ile ilk hazır giyim ihracatını biz gerçekleştirdik”
Hollanda’dan sonra bir Belçika firmasına Walt Disney lisanslı çocuk ve hamile bayan giysileri üretmeye başladıklarını söyleyen Şahika Yörükoğlu Aşkıner, büyük siparişler aldıkları bu firmayla 4 yıl kadar çalıştıklarını, 2000 yılında ise İtalya pazarına girerek İtalya’nın çok önemli A+ markalarına üretim yapmaya başladıklarını belirtiyor. 2010 yılına kadar ihracatlarının yüzde 80’ini İtalya’daki Moncler, Cerutti, Conte of Florence, Slam, Armani, Woolrich, Frankie Morello, Miss Sixty gibi çok önemli markalara gerçekleştirdiklerini hatırlatan Yörükoğlu Aşkıner, “Firmanın bütün yurtdışı pazarlamasını ben yaptığım için bazı zamanlarda ayın yarısını İtalya’da geçirmeye başladım. Hatta 7 yıl boyunca Floransa’da küçük bir evim bile vardı. İtalya ile iş yapmak için İtalyanca konuşmak gerektiğinden kurslarla akıcı bir şekilde İtalyanca öğrendim ve bu dile aşık oldum” diye konuşuyor.
2008’de İtalya’da çıkan ekonomik kriz nedeniyle 4 yıl boyunca bu pazarda ciddi sıkıntılar yaşayan Şahika Yörükoğlu Aşkıner, yumurtaları aynı sepete koymanın ne kadar tehlikeli olduğunu gördü ve hızla ihraç rotasını İskandinav ülkelerine, özellikle Danimarka’ya çevirdi. İhracat pazarlarını zamanla çeşitlendirdiklerini aktaran Yörükoğlu Aşkıner, “Danimarka, İngiltere, İsveç, Rusya, Fransa, Hollanda ile çalışmaya başladık. Fransa’da içinde Paul Smith, Jean Paul Gaultier, Marc Jacobs gibi markaların olduğu çok büyük bir çocuk grubu ile çalıştık. Daha sonra bir fuarda tanıştığımız İskoç bir çocuk firması ve İngiliz bir yoga markası ile müşteri ağımızı çeşitlendirdik. Uzun yıllar Rusya’da üst kalite bir çocuk markasına ihracat yaptık. İtalyancada ‘derinlik’ anlamına gelen, kendi tescilli markamız ‘Profondita’ ile İskandinav ülkelerine ve de en son Küba’ya mal sattık. Tahmin ediyorum Küba’ya Türkiye’den kendi markası ile ilk hazır giyim ihracatı gerçekleştiren firma biz olduk” bilgisini veriyor.
Özsimge Tekstil olarak üretimlerinin tamamını ağırlıklı olarak İtalya, İsveç, Danimarka, Finlandiya, İngiltere, İskoçya, Hollanda’ya ihraç ettiklerini açıklayan Şahika Yörükoğlu Aşkıner, “Üretimimizin çoğu GOTS organik sertifikalı ürünlerden oluşturuyor. Devlet teşviklerinden faydalanarak bu yıl şubat ayında Meksika’ya yapılan bir ticaret heyetine katıldık. Amacımız bu yıl Latin Amerika ülkelerine de ihracat yapmak” diyor.
Şahika Yörükoğlu Aşkıner’in firmasında çalışanlarının yüzde 75’i kadınlardan oluşuyor. Çalışanların ortalama çalışma süresinin 15 yıl ve üzeri olmasını firma memnuniyetinin en önemli göstergelerinden biri şeklinde yorumlayan Yörükoğlu Aşkıner, çalıştığı ihracat müşterilerinin ve firma sahiplerinin de yüzde 60’tan fazlasının kadınlardan oluştuğunu söyleyerek, “Hem firmamızda hem de uluslararası platformlarda kadın dayanışmasına katkı sağlayan bir firma olarak yolumuza devam ediyoruz” diye konuşuyor.
Kurucularından olduğu EGİKAD’a Başkanlık yapıyor
Ege İhracatçı Birliği (EİB) Hazır Giyim Yönetim Kurulu’nda 17 yıldan fazla görev alan Şahika Yörükoğlu Aşkıner, halen EİB Denetim Kurulu ve Türkiye’deki 50 ihracatçı kadından oluşan TİM Kadın Kurulu üyesi. 2007’de kurulan TOBB İzmir İl Kadın Girişimciler Kurulu’nun ilk başkan yardımcısı olan Yörükoğlu Aşkıner, 2008 yılında İzmir’den kurulan Ege İş Kadınları Derneği’nin (EGİKAD) kurucularından olup ilk başkan yardımcılığını yaptı. Yörükoğlu Aşkıner, Ocak 2023’ten itibaren de EGİKAD Başkanı olarak kadınların sosyal ve iş hayatındaki konumunu güçlendirme çalışmalarına katkı sağlıyor.
Ayrıca 17 yıldır Yönetim Kurulu Üyesi olduğu İzmir İtalyan Ticaret Odası’nda Başkan Yardımcısı olan Yörükoğlu Aşkıner, İtalya’dan İzmir’e alım heyetleri getiriyor. İtalya’ya olan konfeksiyon ihracatını artırmak adına İzmir’den İtalya’nın çeşitli şehirlerine konfeksiyon ihracatçılarının götürülmesi organizasyonlarında önemli çabalar sarf eden Yörükoğlu Aşkıner, “Aynı şekilde EİB Hazır Giyim ve Konfeksiyon Dış Pazar Komitesi olarak, Ege Bölgesi’nden hazır giyim ihracatını artırmaya yönelik İsveç, Danimarka, İngiltere, İspanya gibi birçok ülkeye UR-GE projeleri, B2B’ler, Ticaret Heyet organizasyonlarında çalıştım. 2012-2016 yılları arasında ise Ege Bölgesi Sanayi Odası Konfeksiyon Meslek Komitesi Başkanlığı yaptım. Bu dönemde de İzmir’den 25 imalatçı/ihracatçıyı ikili görüşmeler için Copenhag ve Milano’ya götürülmesi ile ilgili çalıştım” bilgisini veriyor.
“Hammalı olmadığınız işin patronu olamazsınız”
Şahika Yörükoğlu Aşkıner girişimci olan veya ihracat yapmak isteyen kadınlara öncelikle yabancı dillerini geliştirmelerini tavsiye ederek, şunları söylüyor; “ Yabancı dil bilmeden sadece yanınızda çalışan elemanların bildiği yabancı dil ile hiçbir yere gelemezsiniz. Çünkü müşteriler direkt aracısız olarak konuşabilecekleri firma sahipleri ile iş yapmak ister. Bunun dışında hangi sektörde çalışmak istiyorsanız o işin mutfağında çalışın, mutfağında çalışmadığınız, hammalı olmadığınız işin patronu olamazsınız. Mutlaka sevdiğiniz işi yapın, bunu keşfetmeniz genç yaşlarda zor olabilir ama kalbinizin sesini dinlerseniz o sizi mutlaka doğru adrese götürecektir. Her ne iş yapıyorsanız yapın para kazanma önceliğiniz olmasın, başarıya odaklanın. Başarılı olduğunuz da para ve müşteri zaten siz istemeseniz de sizi bulacaktır. Hiçbir erkeğin sizi yolunuzdan hedeflerinizden vazgeçirmesine izin vermeyin. Kadın olmak bir erdemdir, ne kadar değerli olduğunuzun farkına varın ve bu değeri ekonomik değere, üretime katma değer yaratmaya dönüştürün. “
