‘Giyilebilir’ mücevherleriyle hedefi Amerika’ya ihracat…
Altın ve gümüş zincirin dokunmasıyla kumaş tarzında ‘giyilebilir’ mücevher takılar üreten ve dünyanın birçok ülkesine ihraç eden Zeynep Naz Sungurlu Kır, son yıllarda tasarım ve ihracat alanında yarattığı sinerjiyle Edde’nin yurtdışındaki büyümesine ivme katıyor. Kuyumculuk ve mücevher sektöründe kadınların sadece tasarımda değil üretimde ve pazarlamada da aktif olabileceğine inanan Sungurlu Kır, Mücevher İhracatçılar Birliği Kadın Konseyi Başkanı olarak sektördeki kadınların sayısının ve gücünün artmasına öncülük ediyor.
Mücevherat sektörünün başarılı kadın temsilcilerinden Zeynep Naz Sungurlu Kır, babasının çalışmaları sebebiyle aslında çocukluğundan beri bu sektöre oldukça aşina. Babasının uzun yıllardır mücevherat sektöründe yer alması, onun da küçük yaşlardan beri rengarenk taşlara, tasarımlara, mücevhere hep ilgi duymasına, bir anlamda sektörle iç içe yaşamasına neden oldu. Eğitimini çok farklı alanlarda yapsa da çocukluğundan beri ilgilendiği tasarım ve resim tutkusunu bugün mücevher sektöründe profesyonelliğe taşıyıp başarıya dönüştüren Sungurlu Kır, bir yandan Edde’yi yeni ihracat pazarlarıyla tanıştırırken, bir yandan da yaptığı Mücevher İhracatçılar Birliği Kadın Konseyi Başkanlığı ile sektördeki kadınlara ışık tutuyor.
Ankara’da doğan Zeynep Naz Sungurlu Kır’ın eğitim hayatı oldukça başarılı. 1997 yılında ailesinin işi sebebiyle Ankara’dan İstanbul’a taşınan ve ilkokula burada başlayan Sungurlu Kır, Alev İlköğretim Okulu’nu Almanca, Sainte Pulcherie Lisesi’ni ise Fransızca okudu. Lise hayatı boyunca Fransız Lape Hastanesi’nde yaşlı ve psikiyatri servisi hastalarıyla gönüllü yürütülen çalışmalara katılması, eğitim seçiminde oldukça etkili oldu.
Hem kendisini hem de toplumun temel taşı insanı anlamak adına Koç Üniversitesi’nde psikoloji okuyan Zeynep Naz Sungurlu Kır, eğitim hayatını birçok değerli profesörün asistanlığını yaparak dolu dolu geçirdi. Farklı kültürleri tanımanın heyecanı ile üniversitede 6 ay Çin’de Shanghai’da yaşadı. Bu süreçte ise Fudan Üniversitesi’nde pazarlama eğitimi alan Sungurlu Kır, çok zengin bir kültürden edindiği bireysel ve mesleki birikimle Türkiye’ye döndü.
“Hayallerim ve kariyerim paralel ilerliyor”
Zeynep Naz Sungurlu Kır’ın çocukluğundan beri odasının duvarlarıyla başladığı resim ve yaratma tutkusu, üniversite yıllarında da ağır bastı. Bu tutkuyla Shanghai dönüşü, medya ve görsel sanatları da eğitim hayatına katarak, Psikoloji ile Medya ve Görsel Sanatlar alanlarında çift anadal yapıp 2015 yılında Koç Üniversitesi’nden mezun oldu. Ardından 2022 yılında ise Üsküdar Üniversitesi’nde Klinik Psikoloji Yüksek Lisansı yapıp bitirdi. Üniversitede Shell, Novartis gibi kurumsal firmaların yanı sıra Shanghai’da moda markalarına danışmanlık veren bir firmada ve Erenköy Ruh ve Sinir Hastanesinde staj yapan Sungurlu Kır, bu süreci, “Bu stajları planlarken amacım farklı alanlarda tecrübe kazanmak ve bu birikimle iş hayatında ne istediğimi anlamaktı. Bu deneyimler bana iş hayatına başka yönlerden bakma, farklı çözümler sunma yetisi kazandırdı” şeklinde yorumluyor.
Üniversiteden mezun olmasının ardından 1980’den beri mücevher sektöründe olan babasının kurduğu Edde’ye farklı bir vizyon katmak adına iş hayatına atılan Zeynep Naz Sungurlu Kır, 2015 yılından beri çalıştığı Edde Mücevherat’ta tasarım ve ihracat alanında etkin olarak çalışıyor. İş hayatına Edde’de başlarken hedefi 5 yıl içerisinde şirkete tasarım ve ihracat alanında farklı bir vizyon katmak olan Sungurlu, bu konuda kayda değer adımlar attığını düşünüyor. Psikoloji eğitimi ile bu konudaki ilgisini profesyonel iş hayatıyla eş zamanlı olarak sürdüren Sungurlu Kır, “Hayallerim ve kariyerim paralel ilerliyor. Hayatımda bu dengenin olması beni mutlu ediyor” diyor.
“İhracatta en büyük farkımız, şal takılarımız”
Edde Mücevherat’ın 1980 yılından itibaren aktif olarak gümüş ile altın takı üretimi ve ihracatını sürdürdüğünü hatırlatan Zeynep Naz Sungurlu Kır, son 10 yıldır Ar-Ge’si büyük uğraş ve zaman alan niş bir ürün ürettiklerini söylüyor. Altın ve gümüş zinciri dokuyarak takıda ‘kumaş’ diye tabir edilen ‘giyilebilir’ mücevher ürettiklerini açıklayan Sungurlu Kır, “Yüzyıllara dayanan dokumacılık sanatını estetik kaygılarla yeniden yorumladık ve şal takılar ürettik. Altın zinciri ve gümüş zinciri dokuyarak, altın kumaş ve gümüş kumaş oluşturduk, bir anlamda ‘giyilebilir mücevher’ yarattık. Bu ürünleri çeşitli tasarım stilleri ile 1980’den beri dünyanın her yerindeki toptancı müşterilerimiz için üretiyoruz. Ürün geliştirme stratejilerimizi güncel moda trendleri doğrultusunda, benzersiz el dokuması takılar yaratmak için üretimin her detayını düşünerek yürütüyoruz. Bununla birlikte, tasarım zevkleri bölgeden bölgeye ve ülkeden ülkeye değişiyor. Bu nedenle, özel katalog dışı ürünlere hitap eden ısmarlama bir hizmet de sunuyoruz” bilgisini veriyor.
Zeynep Naz Sungurlu Kır’a göre ihracatta en büyük farkı ürettikleri ürünler yaratıyor. Tamamen firmalarına özgü bir ürünü dünya ile buluşturduklarını belirten Sungurlu Kır, “Müşterilerimizle iş birliği yaparak onların taleplerini tam anlamıyla karşılamaya çalışıyoruz. Öte yandan her zaman ulaşılabilir olmaya özen gösteriyoruz. Modellerimizi birlikte geliştirerek müşterilerimize esneklik sağlıyoruz. Bir model müşteriyle birlikte üzerinde çalışıldığında bambaşka bir hale gelebiliyor, bu da bizi hem üretim hem de ihracat yaparken güçlü kılıyor” diye konuşuyor.
“İhracatı artırmak için gençlere yönelik ürünler geliştireceğim”
Edde’nin kurulduğundan beri Amerika, Almanya, Fransa, Çekya ve Rusya ağırlıklı olmak üzere birçok ülkeye ihracat yaptığını belirten Sungurlu Kır, son yıllarda İran, Birleşik Arap Emirlikleri ile aktif ve yoğunluklu olarak çalıştıklarını söylüyor. Son yıllarda yoğun ihracat yapmalarından dolayı Arap kültürüyle daha iç içe olan Sungurlu Kır, bu pazarda yaşadığı deneyimi, “Hem farklı hem benzer yönlerimiz var, ihracata ilk başladığım zamanlarda bu farklılıkları tanımak ve uyum sağlamaya çalışmak heyecan vericiydi. Zaman zaman zorlayıcı olabiliyor. Hala uyumlanma sürecindeyim diyebilirim” diye anlatıyor.
Edde olarak 2022 yılında yaklaşık 3 milyon dolarlık ihracat yaptıklarını da aktaran Sungurlu Kır, “Pandeminin etkisini geride bırakarak, gelecek yıl bu rakamı daha arttırmayı hedefliyoruz. Orta ve uzun vadedeki ihracat hedefim Amerika. Gelecek dönemde ürün çeşitliliğini arttırarak, farklı yaş grupları ve zevklere yönelmeyi düşünüyorum. Genç kitleye yönelik ürünler yapmak, en büyük hedeflerimden biri” diyor.
“Amacımız sektördeki kadın sayısını artırmak”
Zeynep Naz Sungurlu Kır için ihracatta başarının anahtarı, uzun vadeli düşünebilmek yani sürdürülebilir olmayı başarmak... Tasarım, üretim kalitesi, satış öncesi ve sonrası sunulan destek ile ürünün arkasında durabilmenin ihracatta başarıyı da beraberinde getirdiğini vurgulayan Sungurlu Kır, kadınların sayısı ile etkinliğinin hem ülke hem de sektör ihracatında her geçen yıl arttığını ve artacağını düşünüyor. Ancak bu sürecin hızlanması adına kadınların birbiriyle omuz omuza vermesi, kadın iş verenlerin kadın istihdamı konusunda daha hassas ve özenli olması gerektiğine inanan Sungurlu Kır, şu bilgileri veriyor;
“Eşit şartlarda iş hayatında yer alabilmek için önce kadınlarımızın bilinçlenmesi mühim. Başkanlığını yaptığım Mücevher İhracatçılar Birliği Kadın Konseyi olarak meslek liselerinde okuyan kızlarımızın mesleğe kazandırılmasını, kadınlarımızın staj ve iş imkanları için güvenle başvuracağı bir merci olmayı hedefliyoruz. Meslek liselerinde eğitim alan kızlara yazları staj imkânı ile başlayarak deneyim kazandırmak, daha sonrasında mesleğe atılırken stajda edindikleri deneyimlerle kendinden emin ilerlemelerine ön ayak olmaya çalışıyoruz. Konsey olarak kız ve kadınların sektörde daha çok yer almalarına yönelik çalışmalar yapıyoruz. Mücevher sektöründe üretimde daha çok kadının yer alması, mevcut kadın ihracatçıların yeni başlayanlar için danışman görevini üstlenmesinin sağlanması için pek çok proje de yürütüyoruz. Bununla beraber mücevher sektöründe süregelen veya unutulmakta olan üretim tekniklerine sahip çıkarak yeniden hayat bulmasına ve ihracata bu şekilde katkıda bulunmaya yönelik projeler geliştiriyoruz.”
Kadınların ekonomik özgürlüklerinin desteklenmesi için kadınlara güvenen kurumların sayısının artması gerektiğini savunan Zeynep Naz Sungurlu Kır, sektörde bir kadın olarak yaşadığı deneyimi şöyle anlatıyor; “Babam ve amcamın uzun yıllardır sektörde olması benim de sektörle iç içe büyümemi ve iş hayatına başlarken sektöre hakim olmamı sağladı. Bir aile şirketi olarak bunun avantajlarını bu anlamda yaşadım diyebilirim. Fakat zaman içerisinde kadına dair bir sektörde, erkeklerin egemen olması ve bunu anlamlandırmak, değişmesi için neler yapabileceğimi bulmak, benim için uzun zaman aldı. Yer yer kendimi güvensiz hissettiğim zamanlar oldu. Hatta sektördeki kadın çalışanların da bu güvensizliği yaşadığını üzülerek gördüm. Kadınların sektörde sadece tasarımcı olarak değil, üretimde de pazarlamada da aktif olabileceğine inanıyorum. Bu hissiyatla da Mücevher İhracatçıları Birliği bünyesinde yeni kurulan Kadınlar Konseyi’nde birbirinden başarılı, çalışkan kadınla bir araya gelerek bu konuları ele almaya odaklanıyorum. Bu alanda projeler üzerinde çalışıyor olmak, kendimi daha güçlü ve güvende hissettiriyor.”
Zeynep Naz Sungurlu Kır, mücevher sektöründe akademik eğitimle beraber alaylı olmanın da çok kıymetli olduğunu düşünenlerden. Ona göre temelden başlamanın üretimden, pazarlamaya her alanda deneyim kazanmanın ve güvenilir bağlar kurabilmenin önemi yadsınamaz. Tecrübe ve çalışmanın hayatta mutlaka karşılık bulacağını kendisine de sık sık hatırlatan Sungurlu Kır, “Bu anlamda sektörde deneyim kazanmış iş insanlarının tecrübelerini paylaşmakta cömert olması, birey ve toplum olarak gelişmek, büyüyebilmek adına çok önemli. Sektörde de yeni girişimci ve ihracatçılara deneyimlerin aktarılması bilincinin hızla güçlenmesi ve buna yönelik çalışmaların hayata geçirilmesi gerekiyor” yorumunu yapıyor.