Türkiye’de kadın girişimci sayısının artış göstermesine karşın henüz istenilen rakamlara ulaşılamadığını belirten KAGİDER Yönetim Kurulu Başkanı Emine Perviz Erdem, Türkiye’de pandemi sonrası yüzde 14’lere çıkmış olan kadın işveren oranının, Temmuz-Eylül 2022 döneminde yüzde 12,5’a düştüğünü aktararak, ilerleme sağlamak için ülke olarak bunun kapsamlı ve zor bir mücadele olduğunun görülmesi gerektiğini söylüyor. İş fikirleri olan girişimci adaylarına da seslenen Perviz Erdem, “İş fikriniz varsa vaktinin gelmediğine inanarak ertelemeyin. En doğru zaman bugün olabilir. İşi kurmak ve büyütmek için bir yerden başlamak gerekir. Bu yolda yalnız değilsiniz” diyor.
Kadınların girişimcilikte karşılaştıkları sorunları yaşayan ve bu tabloyu değiştirmek isteyen 37 kadının 2002 yılında bir araya gelmesiyle kurulan KAGİDER, tam 20 yıldır kadın girişimciliğinin yaygınlaşması için çalışıyor. Kadın girişimcilerin karşılaştıkları sorunların kadınların tüm alanlarda karşılaştıkları eşitsizlik ve adaletsizliklerin bir sonucu olduğunun bilinciyle toplumda kadının güçlendirilmesi için çaba gösteren KAGİDER, kadının ekonomideki, toplumsal hayattaki, yerel yönetimlerdeki, siyasetteki, karar mekanizmalarındaki kısacası hayatın her alanındaki temsilini destekleyecek çalışmalara da ağırlık veriyor.
Girişimci adaylarına işlerini kurmaları için destek verdiklerini, işini kurmuş ve onu büyütmek isteyenlere bu amaca yönelik eğitim ve mentorluk destekleri sunduklarını söyleyen KAGİDER Yönetim Kurulu Başkanı Emine Perviz Erdem, Avrupa’da kadın girişimci oranının ortalama yüzde 35’ler düzeyinde olmasına rağmen Türkiye’de pandemi sonrası yüzde 14’lere çıkmış olan kadın işveren oranının, TÜİK 3. Çeyrek İşgücü İstatistikleri’ne göre, Temmuz-Eylül 2022 döneminde yüzde 12,5’a düştüğünü belirterek, “Bu mücadelede ne yazık ki bir adım ileri, bir adım geri atıyoruz. İlerleme sağlamak istiyorsak ülke olarak bunun ne kadar kapsamlı ve zor bir mücadele olduğunu görmek zorundayız. Bu konuda kamu, özel sektör ve ilgili STK’ların el ele vererek çalışması gerekiyor” diyor.
“Kadın istihdamı ve kadın girişimciliği desteklenmeli” Kadın istihdamını ve kadın girişimciliğini desteklemek yönünde kamunun çalışmaları olmasına rağmen bu konunun son derece kapsamlı olması ve politikaların da konunun bütün boyutlarını karşılaması gerektiğine dikkat çeken Perviz Erdem, kadınlarla ilgili politikalar oluşturulurken kadınlarla ilgili çalışmalar yapan STK’ların da sürecin içine dahi edilmesi gerektiğine işaret ediyor.
Perviz Erdem, “Öncelikle kadınların eğitime, bilgiye erişimi ve dijitale adaptasyonu desteklenmeli. Toplumsal cinsiyet eşitliği için kararlılıkla çalışmalar yürütülerek, genç kızlara, kadınlara önce ailede sonra eğitim sürecinde daha sonra da iş hayatında fırsat eşitliği sağlanmalı. İş yerlerinde eşit işe eşit ücret politikası sahiplenilmeli, cam tavanlar kaldırılmalı, süt odaları ayrılmalı, kreş uygulamaları yapılmalı. Halen kadınların birincil görevi gibi görülen çocuk ve yaşlı bakım sorumluluğunu onların omuzlarından alacak kreş ve yaşlı bakım merkezleri yerel yönetimlerce artırılmalı, bu merkezlere erişim mümkün kılınmalı.
İşe alımlarda kadın kotası getirilebilir ve aslında iş dünyasından siyasete, yerel yönetimlerden kamu ve medyaya kadar kadının temsiliyeti güçlendirilerek, güçlü kadın rol modeller artırılabilir. Özel sektör ve kamunun ihalelerde kadından almasını sağlayacak programlar yürütülebilir” şeklinde konuşuyor. Eğitim ve istihdamın yanı sıra siyasi, ekonomik ve kültürel alanlarda da kadınlara fırsat eşitliği sağlanması, finansal ve para politikalarında, orta ve uzun vadeli planlamalarda toplumsal cinsiyet eşitliğinin göz önüne alınması gerektiğini vurgulayan Perviz Erdem, “Kadına karşı şiddetle mücadele için var olan yasalar kararlılıkla uygulanmalıdır. Bu şiddet ancak caydırıcı cezalarla engellenebilir.
Bu kapsamda, İstanbul Sözleşmesi derhal tekrar imzalanıp uygulanmaya başlamalıdır. Bütün bunların temelinde yer alan ve kamunun mutlaka yapması gereken bir şey ise toplumsal cinsiyet eşitliğini eğitim müfredatına sokmaktır. Böylece eşitlik ilkesini benimsemiş ve içselleştirmiş yeni nesilleri yetiştirmek mümkün olabilir. Geleceklerini eşit tahayyül eden genç kadınlar ileride iyi bir kariyer planı da çizer, istihdamda da yer alır, kendi işini de kurar, başka kadınları da işe alır… Kadın erkek zihinlerdeki önyargıları böyle yıkabiliriz” diye konuşuyor.
“Kadından Al-Malı, Memleket Kazanmalı”
KAGİDER olarak girişimci kadınlara yönelik pek çok projeleri olduğunu ifade eden Perviz Erdem, kamu ihalelerinde kadınlardan daha fazla alım yapılmasını, genç kadınların iş hayatına hazırlanmasını, kadınların teknolojiyi daha fazla kullanmalarını, ticaret ve ihracat bağlantılarını ve networklerini geliştirmeyi, pazara erişimlerini kolaylaştırmayı, tarım sektöründeki üretimlerini desteklemeyi ve şirketlerde fırsat eşitliği sağlamayı amaçlayan pek çok projeleri olduğunun altını çiziyor.
Bu çerçevede önem verdikleri çalışmalardan birinin ‘Ticaretin Kadınları’ platformu olduğunu bildiren Perviz Erdem, bu platform sayesinde, kamu ve özel sektörde satın alma süreçlerinde ihtiyaç duyulan ürün veya hizmeti ilgili bölgede sağlayan kadın girişimcilere ulaşmayı kolaylaştırdıklarını söylüyor.
Perviz Erdem sözlerini şöyle sürdürüyor: “‘Kadından Al-Malı, Memleket Kazanmalı’ diyerek kurduğumuz bir platform bu. Satın almak istediğiniz ürün veya hizmet neyse bölgenizde bunu sağlayan kadın girişimciye bir arama motoru aracılığıyla kolayca ulaşabiliyorsunuz. Anadolu’daki kadın girişimci networkünü genişletmek için şehir şehir istişare toplantıları yapıyoruz.
KAGİDER’de genç kadınların profesyonel hayata daha güçlü hazırlanmasını sağlamak amacıyla Genç KAGİDER çatısı altında çalışmalar yapıyoruz. Sanofi Türkiye ile birlikte 12 yıldır düzenlediğimiz ‘Geleceğin Kadın Liderleri’ (GKL), bu programlardan bir tanesi. Proje çerçevesinde, dezavantajlı genç kadınları iş hayatına hazırlamak için kapsamlı bir eğitim ve mentorluk programı düzenliyoruz. Kadın istihdamına katkıda bulunmak amacıyla yürütülen bu projedeki mezunlarımızın sayısı 1500’i aştı.
Genç kadınlara yönelik ayrıca ‘Düş Ortağım’ adlı bir online eğitim portalımız var. Amacımız yine genç kadınların profesyonel hayata hazırlanırken güçlenmesini sağlamak.”
Eğitim, süreci hızlandırıyor
KAGİDER girişimci adayları için iş hayatına yönelik temel bilgi ve beceriler, kariyer geliştirme ve yönetmeye yönelik bakış açısı ve işe giriş becerileri başlıklarından oluşan eğitimler veriyor. Genç kadınlara işe girişlerinde kendilerine faydalı olabilecek; Mülakat Simülasyonları, Teknoloji, Proje Yönetimi, Girişimcilik ve Sürdürülebilirlik gibi eğitimleri sunuyor.
Bunların yanı sıra iş hayatlarına yön verecek Hikaye Anlatıcılığı, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, İlişki Tasarımı eğitimleri de veriyor. Ayrıca katılımcılar speed networking panelleri ile farklı sektörlerin temsilcilerinden, o sektörlerle ilgili doğrudan bilgi alma şansını yakalıyorlar. 12 yıldır bu programa katılmış tüm GKL mezunları bugün büyük bir network oluşturuyor. Onların sürekli iletişimde kalmaları sağlanıyor; böylece birbirlerinden öğrenip birlikte güçlenmeye devam ediyorlar.
Emine Perviz Erdem’den girişimci adaylarına tavsiyeler:
Bir iş fikri olan girişimci adaylarına öncelikle girişimlerini, finansal modellerini ve yatırım ihtiyaçlarını net bir şekilde belirlemelerini öneririm. Bu veri yatırımcıların size ne kadar yatırım yapacağını, hangi yatırım seçeneklerinin girişiminize uygun olduğunu anlamalarını sağlayacaktır. Girişimin pazardaki potansiyelinin ve rekabet avantajının da net bir şekilde belirtilmesinin önemli olduğunu düşünüyorum. Bir girişimin pazar potansiyelinin yüksek olduğunun bilmesi önemlidir.
Rekabet avantajlarının açıkça belirtiliyor olması da yatırımcıların veya hibe sağlayıcılarının bilmek isteyeceği bir diğer önemli nokta. Takım çalışması, takım arkadaşlarınızın yetenekleri, deneyimleri ve işe bağlılıkları girişiminizi başarıya götüren kilit noktaların başında gelir. Özellikle kadın girişimcilere yönelik yatırım fonları, programları, platformları var.
Bu fonlara ve yatırımcılara nasıl erişilebileceği konusunda ön araştırma yaparak hazırlıklı olunmasını tavsiye ederim. Yatırımcılara ve hibe verenlere sunulmak üzere yukarıda bahsettiğim maddeleri mutlaka içeren, dikkat çeken, çarpıcı bir sunum hazırlayın. Bu tarz sunumlar yatırımcıların dikkatini çeken ve girişiminize yatırım yapmayı düşünmelerine yardımcı olan önemli araçlardan biridir. Ne kadar fazla yatırımcıyla görüşürseniz o kadar çok gelişirsiniz.
Potansiyel yatırımcılarla iletişim kurarak, girişiminiz hakkında daha fazla bilgi edinebilir ve yatırım ihtiyaçlarınızı anlatabilirsiniz. Eksik yanlarınızı fark edip bu kaslarınız üzerine çalışabilirsiniz. KAGİDER olarak eğitim programlarımızda yatırım ihtiyacı olan girişimler için kaynaklara nasıl erişileceğini, finansal kaynak bulmak için en etkili sunumların nasıl yapılacağını anlatan modüllerimiz var. Bu alanda kadın girişimcilere ciddi bir bilgi ve eğitim desteği sunuyoruz. Bütün bunlardan yararlanmalarını tavsiye ederim.
